Question
Download Solution PDF19 व्या शतकात ब्रिटनच्या औद्योगिकीकरणासह
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFऔद्योगिकीकरण हा सामाजिक आणि आर्थिक बदलांचा काळ आहे ज्यायोगे एखाद्या मानवी समुदायाला शेतीप्रधान समाजातून औद्योगिक समाजात रूपांतरित केले जाते, ज्यामध्ये अर्थव्यवस्थेच्या विस्तृत पुनर्रचनांचा समावेश होतो.
ब्रिटीश सत्तेच्या स्थापनेपूर्वी भारताची स्वतंत्र अर्थव्यवस्था होती.
- जरी बहुतेक लोकांचा जगण्याचा मुख्य स्त्रोत शेती होती, तरीही, देशाच्या अर्थव्यवस्थेमध्ये विविध प्रकारचे उत्पादन कार्यरत होते.
- सुती आणि रेशीम वस्त्र, धातू व मौल्यवान दगडांची कामे इत्यादी क्षेत्रात हस्तकलेच्या उद्योगांसाठी भारत विशेषतः प्रसिद्ध होता.
- वसाहती सरकारने घेतलेल्या आर्थिक धोरणांनामध्ये भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या विकासापेक्षा त्यांच्या देशातील आर्थिक हितसंबंधांचे संरक्षण आणि संवर्धनाबाबत त्यांना अधिक चिंता होती.
- निर-औद्योगिकीकरणामागील ब्रिटिशांचे दोन मूळ हेतू होते.
- भारतातील कच्च्या मालाची ब्रिटीश उद्योगांना स्वस्त दरात निर्यात करणे.
- भारतीय बाजारात ब्रिटीश उत्पादने जास्त दराने विक्री करणे.
- ब्रिटिश लोकांनी भेदभावात्मक दर धोरणाचे अनुसरण केले.
- भेदभावात्मक दर धोरण हे भारततील कच्च्या मालाची मुक्त निर्यात, ब्रिटनमधून तयार वस्तूंची आयात आणि भारतीय हस्तकांच्या निर्यातीवरील भारी शुल्क असे दर्शविते.
- म्हणूनच, ब्रिटिश उद्योगांना कच्च्या मालाचा पुरवठा करणारा भारत मुख्य पुरवठादार बनला .
Last updated on Apr 30, 2025
-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.
-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.
-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.
-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.
-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.
-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.