Question
Download Solution PDFभारतात, जनगणनेसंदर्भात, NPR चे पूर्ण रूप काय आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदवही (नेशनल पॉप्युलेशन रजिस्टर) आहे.
- NPR म्हणजे राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदवही (नेशनल पॉप्युलेशन रजिस्टर) होय.
- हा भारत सरकारद्वारे राखला जाणारा एक डेटाबेस आहे, ज्यामध्ये देशातील प्रत्येक नागरिकाचे लोकसंख्याशास्त्रीय आणि बायोमेट्रिक तपशील असतात.
- NPR द्वारे गोळा केलेली आकडेवारी, विविध सरकारी योजना आणि कार्यक्रमांसाठी वापरली जाते. जसे की आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र आणि पारपत्र (पासपोर्ट) जारी करणे.
- आकडेवारीची अचूकता सुनिश्चित करण्यासाठी आणि 18 वर्षे पूर्ण झालेल्या नवीन नागरिकांचा समावेश करण्यासाठी NPR वेळोवेळी अद्ययावत केले जाते.
Additional Information
- NPR ही देशातील सर्व सामान्य नागरिकांची नोंद आहे.
- भारतातील प्रत्येक सामान्य नागरिकाने NPR मध्ये नोंदणी करणे अनिवार्य आहे.
- NPR मध्ये, भारतीय नागरिक आणि परदेशी नागरिकांचा समावेश होतो.
- NPR चा प्राथमिक उद्देश देशातील प्रत्येक सामान्य रहिवाशाचा सर्वसमावेशक डेटाबेस तयार करणे हा आहे.
- NPR स्थानिक (गाव/उप-शहर), उप-जिल्हा, जिल्हा, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरांसह विविध स्तरांवर तयार केला जातो. हे नागरिकत्व अधिनियम, 1955 आणि नागरिकत्व (नागरिक नोंदणी आणि राष्ट्रीय ओळखपत्र जारी करणे) नियम, 2003 च्या तरतुदींनुसार केले जाते.
- भारत सरकारने 2010 मध्ये, सर्वप्रथम राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदवहीतील आकडेवारी गोळा केली होती. ज्याची दर 10 वर्षांनी पुनरावृत्ती होते.
- देशातील प्रत्येक सामान्य नागरिकाचा सर्वसमावेशक ओळख डेटाबेस तयार करणे हा यामागचा उद्देश आहे. या डेटाबेसमध्ये लोकसंख्याशास्त्रीय आणि बायोमेट्रिक असे दोन्ही तपशील असतील.
- सरकारने स्पष्ट केले आहे की, NPR साठी कोणत्याही कागदपत्रांची आवश्यकता नाही, कारण लोकसंख्या नोंदवहीमध्ये माहिती नोंद करण्यासाठी केवळ स्वयं-घोषणा पुरेशी असेल.
Last updated on Jun 17, 2025
-> The Staff Selection Commission has released the SSC GD 2025 Result on 17th June 2025 on the official website. Candidates can check if their qualifying status by going through the List.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> The SSC GD Merit List is expected to be released soon by the end of April 2025.
-> Previously SSC GD Vacancy was increased for Constable(GD) in CAPFs, SSF, Rifleman (GD) in Assam Rifles and Sepoy in NCB Examination, 2025.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The SSC GD Constable written exam was held on 4th, 5th, 6th, 7th, 10th, 11th, 12th, 13th, 17th, 18th, 19th, 20th, 21st and 25th February 2025.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.